Του ΝΙΚΟΥ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ
πηγή: ΑΥΓΗ

Προχθές, στην Ισπανία, ο "ξαφνικός θάνατος" της τοπικής δημόσιας ραδιοτηλεόρασης της Βαλένθια θύμισε την περίπτωση της ΕΡΤ. Στην Ιταλία, το ξεπούλημα των ιστορικών γραφείων της Κοριέρε Ντελα Σέρα σε Αμερικανούς μεσίτες -ύστερα από έντονες πιέσεις του βασικού μετόχου της εφημερίδας, της Fiat- δημιούργησε αβεβαιότητα και ανησυχία για το μέλλον του μεγαλύτερου σε κυκλοφορία καθημερινού ιταλικού εντύπου. Ανάλογα συναισθήματα κυρίευσαν τους εργαζόμενους στον μεγαλύτερο εκδοτικό όμιλο του Βελγίου, Mediahuis, όταν η διοίκησή του ανακοίνωσε ξαφνικά πάνω από 200 απολύσεις. Ένα 24ωρο αργότερα, τα ΜΑΤ εισέβαλαν στο κτήριο της ΕΡΤ στην Αθήνα...
Η ενημέρωση στην Ευρώπη γίνεται μια ακόμα "Ιφιγένεια" στο θυσιαστήριο της λιτότητας. Βολική εξέλιξη για όσους τη μισούν και την απεχθάνονται. Το κύριο "αναγνωριστικό" της δημοκρατίας, η ελεύθερη πολυφωνική ενημέρωση, δημόσια και ιδιωτική, μετατρέπεται σε διαπραγματεύσιμο είδος από κυβερνήσεις που έχουν υποκύψει σε δανειστές, από επιχειρηματίες που κάνουν "ντρίπλες" και παζάρια ή ανακαλύπτουν κρυμμένες ευκαιρίες. Αλλά τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά στον ορυμαγδό της εποχής; Τι μπορεί να σημαίνει λιγότερη, "φθηνότερη" ή μονοδιάστατη ενημέρωση για όλους εκείνους που έχουν βρεθεί μόνοι και ανίσχυροι στη δίνη της φτώχειας, που βολεύτηκαν στην ιδιώτευση, που υπέκυψαν στην πλύση εγκεφάλου, που έχασαν την εμπιστοσύνη τους σ' ό,τι μέχρι χθες θεωρούσαν δεδομένο; Τίποτα περισσότερο από ψιλά γράμματα...
Αλλά αυτά τα "ψιλά γράμματα" είναι που κάνουν τη διαφορά. Δημοκρατία και πολυφωνική ενημέρωση έχουν κοινές ρίζες. Ο Τύπος είναι το οξυγόνο της δημοκρατίας. Ο πλούτος της ενημέρωσης είναι δημοκρατία και δημοκρατία σημαίνει πολυφωνικά, ανοιχτά, ελεύθερα MME, ακόμα και σε συνθήκες κρίσης. Κάθε φορά που η εξουσία, πολιτική ή οικονομική, επεμβαίνει και επιβάλλει την ατζέντα της στον χώρο της ενημέρωσης, οι συνέπειες μπορεί να μην είναι άμεσα ορατές, αλλά επιβαρύνουν αθροιστικά την ποιότητα της δημοκρατίας.
Μπορεί οι μυθοπλάστες του νεοφιλελεύθερου ονείρου -παντού στην Ευρώπη-, που αρέσκονται στις απλοϊκές, διχαστικές εξηγήσεις για τα αίτια και τους "υπεύθυνους" της κρίσης, να τα καταφέρνουν καλά στο μιντιακό πατρονάρισμα, τα δεδομένα όμως για τις πολιτικές τους είναι αμείλικτα. Πριν από λίγες ημέρες, η μελέτη του ΟΟΣΑ κατέγραφε το μέγεθος της απογοήτευσης των πολιτών στις χώρες που χτύπησε σκληρά η κρίση των τελευταίων χρόνων. Μελαγχολία, απογοήτευση και παραίτηση απέναντι στην πολιορκία της ζωής από τις πολιτικές της λιτότητας και της ανεργίας. Ανάλογα τα συμπεράσματα κι απ' το καθ' ύλην αρμόδιο ινστιτούτο Ifo του Βερολίνου, που διαπίστωνε πως οι συνθήκες στις κλυδωνιζόμενες χώρες της Ευρωζώνης, Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρο, παραμένουν πάντα σε "επίπεδο κρίσης". Αυτά όμως δεν είναι ψιλά γράμματα...