Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΝΕΟΛΑΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΝΕΟΛΑΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2013

Η γενιά των αόρατων νέων

Εκτός αγοράς εργασίας και εκπαίδευσης-κατάρτισης βρίσκεται το 16,9% των νέων έως 24 ετών στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έρευνα του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και την εταιρεία δημοσκοπήσεων GPO

πηγή: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
Της Αφροδίτης Τζιαντζή

grafima-1
Ερευνα για το προφίλ των νέων έως 24 ετών που βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας και εκτός εκπαίδευσης-κατάρτισης παρουσίασε τη Δευτέρα το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ, σε συνεργασία με το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης, το Ιδρυμα Τεχνολογίας και Eρευνας και την εταιρεία δημοσκοπήσεων GPO.

Tα ευρήματα της έρευνας αφορούν έναν πληθυσμό σε μεγάλο βαθμό αόρατο για το κοινωνικό κράτος, αφού είναι απόντες από κάθε θεσμική μέριμνα. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα έγινε προσπάθεια χαρτογράφησης των ΝEETs (Young People Not in Education, Employment or Training), ενός νεοσύστατου όρου που αφορά νέους που βιώνουν διπλό αποκλεισμό: από την απασχόληση και από κάθε εκπαιδευτική διαδικασία.

Αλματώδης αύξηση

To 2009 oι ΝΕΕΤs υπολογίζονταν στο 11% του πληθυσμού των νέων 15-24 ετών της Ε.Ε., ενώ το 2012 το ποσοστό τους αυξήθηκε στο 12,9%, με το πρόβλημα να είναι μεγαλύτερο σε Βουλγαρία, Ιταλία, Ιρλανδία, Ισπανία και Ελλάδα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, με αναγωγή στον μέσο όρο της Ε.Ε. μπορούμε να υποθέσουμε ότι τα τελευταία τρία χρόνια το ποσοστό των ΝEETs στην Ελλάδα παρουσιάζει αλματώδη αύξηση ώς και 49% και φτάνει τουλάχιστον στο 16,9% των νέων.

Μια ελληνική ιδιαιτερότητα είναι ότι ενώ στην πλειονότητα των χωρών της Ε.Ε. οι ΝΕΕΤs έχουν χαμηλό ή μέτριο μορφωτικό επίπεδο, στην Ελλάδα το 28,4% είναι κάτοχοι πτυχίου ΑΕΙ ή ΤΕΙ, ενώ πάνω από 63% έχουν τελειώσει το Λύκειο ή Τεχνική Σχολή. Αντίστοιχα υψηλά ποσοστά πτυχιούχων NΕΕΤs έχουν η Ρουμανία, η Λετονία και η Κύπρος. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΚΑΝΕΠ της ΓΣΕΕ, Μιχάλη Κουρουτό, το υψηλό ποσοστό των αποκλεισμένων με πτυχία οφείλεται στην αδυναμία της εκπαίδευσης να εξασφαλίσει εργασία.

«Ειδικά η κατάρτιση ενηλίκων δεν έχει ανταποδοτικότητα στην αγορά εργασίας. Τα ΚΕΚ που αφορούν ενήλικες είναι τα πεταμένα λεφτά της Ε.Ε. που πάνε σε τσέπες επιτήδειων», σχολιάζει καυστικά στην «Εφ.Συν.». Οσοι πάντως εγκαταλείπουν την εκπαίδευση το κάνουν κατά κύριο λόγο για οικονομικούς λόγους, επιβεβαιώνοντας τη σύνδεση της σχολικής διαρροής με τις οικονομικές ανισότητες.

Σύμφωνα με τις δύο φάσεις της ποσοτικής έρευνας, που πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεφωνικών συνεντεύξεων σε συνολικά 4.300 νοικοκυριά σε εθνική κλίμακα, και της ποιοτικής έρευνας με περισσότερες από 140 προσωπικές συνεντεύξεις, το προφίλ των NΕΕΤs της Ελλάδας διαμορφώνεται ως εξής: Σε συντριπτικό ποσοστό, πάνω από 87%, ανήκουν στην ηλικιακή κατηγορία 20-24, είναι άγαμοι και μένουν με την οικογένειά τους. Οι γυναίκες είναι περισσότερες και η μεγαλύτερη συγκέντρωση NΕΕΤs βρίσκεται στο Νότιο Αιγαίο, στη Στερεά Ελλάδα και στο Ιόνιο. Ενώ η οικογένειά τους είναι κατά κανόνα φτωχή και πολυμελής, βασίζονται αποκλειστικά σ’ αυτήν για την επιβίωσή τους, αφού μόλις το 4,5% λαμβάνουν κάποιο επίδομα.

Υποψήφιοι για ΝΕΕΤs

Εκτός από τους νέους με χαμηλή μόρφωση, μεγαλύτερο κίνδυνο να υπαχθούν στους NΕΕΤs έχουν τα άτομα με αναπηρία, οι νέοι με πολύ σοβαρά προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας, τα άτομα με επιβαρημένο οικογενειακό περιβάλλον και οι νεαροί μετανάστες. Στην Ελλάδα, ωστόσο, όπως παραδέχονται οι ερευνητές, οι μετανάστες υπο-εκπροσωπούνται, καθώς ήταν δύσκολο να εντοπιστούν. «Είναι ένας πληθυσμός τριπλά αποκλεισμένος», μας λέει ο Μιχάλης Κουρουτός. «Αν ήμασταν σε θέση να τους καταγράψουμε, θα ανέβαζαν τα ποσοστά των NΕΕΤs. Ξέρουμε για παράδειγμα ότι ενώ η σχολική διαρροή είναι κατά μέσο όρο γύρω στο 14%, στους νέους μετανάστες είναι πάνω από 20%».

Ο μεγαλύτερος όμως παράγοντας κινδύνου είναι η ίδια η φτώχεια της οικογένειας, καθώς οι NEETs προέρχονται από τα φτωχότερα οικονομικά στρώματα.

Στην ερώτηση πώς βλέπουν τον εαυτό τους, παρατηρείται το εξής παράδοξο: Ενώ είναι αποκλεισμένοι από την εκπαίδευση και την εργασία, δεν νιώθουν κοινωνικά αποκλεισμένοι και θεωρούν ότι πρόκειται για κάτι προσωρινό. Οι περισσότεροι έχουν εργαστεί στο παρελθόν, ενώ το 26,2% είναι μακροχρόνια άνεργοι.

Πιστεύουν ότι το κράτος πρέπει να μεριμνά για τους πολίτες αλλά είναι δύσπιστοι απέναντι στο ελληνικό κοινωνικό κράτος σε ποσοστό 88,6%. Δεν έχουν ελπίδες ότι η εκπαίδευση θα τους βοηθήσει να βρουν δουλειά, καθώς το 87,5% θεωρεί αναποτελεσματικά τα προγράμματα κατάρτισης στην εύρεση εργασίας. Θέτουν στόχους, με κυριότερο όλων την εύρεση εργασίας, αλλά δεν είναι πάντα αισιόδοξοι ότι θα τους πετύχουν.

Φροντίζουν τη σωματική τους υγεία, οι 7 στους 10 είναι ασφαλισμένοι μέσω των γονέων τους (ποσοστό που πέφτει στο 50% στις ποιοτικές συνεντεύξεις), ειδικά όμως οι γυναίκες και οι άνω των 20 υποφέρουν από έντονο άγχος εξαιτίας της εργασιακής ανασφάλειας. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ένα ποσοστό πάνω από 30% που δηλώνει πως νιώθει απελπισία, ενώ πολλοί βλέπουν ως μόνη λύση τη μετανάστευση στο εξωτερικό, σε ποσοστό που στους άντρες αγγίζει το 65%.

Στήριξη από οικογένεια

«Οι Ελληνες NΕΕΤs δεν βρίσκονται εκτός εργασίας και εκπαίδευσης λόγω επιλογής, όπως σε άλλες χώρες, αλλά παρά τη θέλησή τους», μας λέει ο καθηγητής του ΑΠΘ, Αντώνης Κυρίδης, που συμμετείχε στην έρευνα. «Η ελληνική οικογένεια είναι αυτή που στηρίζει τους άφαντους αυτούς ανθρώπους στις πλάτες της.

Πόσο όμως θα αντέξει; Η άρση βαρών έχει περιορισμένη χρονική διάρκεια και δεν μπορεί να παρατείνεται εσαεί. Ελπίζω όλα αυτά τα δεδομένα να μη χαθούν στο πηγάδι των στατιστικών που μας κατακλύζουν καθημερινά, αλλά κάποιος να τα δει και να κάνει κάτι. Μόνη λύση είναι οι στοχευμένες δράσεις, σε περιοχές που έχουν ιδιαίτερη ανάγκη» καταλήγει.

«Εμφανής στην έρευνα είναι η παντελής απουσία του κοινωνικού κράτους. Ενώ αλλού στην Ευρώπη προσπαθούν με διάφορες δράσεις να βγάλουν τα παιδιά από τους δρόμους και τα φανάρια, εδώ έχουμε νέους ανθρώπους αόρατους για όλους εκτός από την οικογένειά τους», μας λέει ο Μιχάλης Κουρουτός. Μια οικογένεια που, όπως δείχνουν οι ίδιες οι στατιστικές που την τοποθετούν στα όρια της φτώχειας, δεν θα μπορεί να συντηρεί για πολύ ακόμα τα αόρατα παιδιά της.

Πέμπτη 9 Μαΐου 2013

Νεολαία και κοινωνική ένταξη

πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
του  Μιχάλη Βακαλούλη*
Η αποτυχία της πολιτικής και η έλλειψη προοπτικής στην Ευρώπη είναι πασίδηλες. Παντού όπου εφαρμόζονται, οι συνταγές λιτότητας προκαλούν θεαματική άνοδο της ανεργίας και της προσωρινής απασχόλησης. Η νεολαία μπαίνει ιδιαίτερα στο στόχαστρο της κρίσης. Η σχέση της με το μέλλον γίνεται αβέβαιη, η επαγγελματική της ένταξη επισφαλής, η κοινωνική της αναγνώριση ανύπαρκτη. Τα ποσοστά ανεργίας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως του Νότου, παίρνουν πλέον εφιαλτικές διαστάσεις. Η νεολαία χρησιμεύει ως μεταβλητή προσαρμογής σε ένα ανισόρροπο και ανορθολογικό σύστημα που την απαξιώνει και της αρνείται το δικαίωμα στην δημιουργία και την επιτυχία.

Πέμπτη 12 Ιουλίου 2012

Λαός και νεολαία στον σύγχρονο Καιάδα της ανεργίας


πηγή: left.gr


Η μεγαλύτερη πληγή των μνημονίων και της συνεπαγόμενης οικονομικής ύφεσης, η ανεργία, συνεχίζει να αιμορραγεί όλο και περισσότερο.

Νέο ρεκόρ κατέγραψε η ανεργία τον Απρίλιο, καθώς, σύμφωνα με τα εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό της έφθασε το 22,5%, από 22% το Μάρτιο και 16,6% τον Απρίλιο του 2011.

Τετάρτη 13 Απριλίου 2011

Huffington Post: «Όταν οι νέοι στην Ελλάδα σταμάτησαν να ονειρεύονται»

Στην έλλειψη ευκαιριών για τους νέους ανθρώπους στην Ελλάδα, οι οποίοι αποτελούν το πιο ενεργό και δυναμικό τμήμα του πληθυσμού και τους μόνους που μπορούν να βοηθήσουν τη χώρα να βγει από την κρίση, αναφέρεται άρθρο του Θάνου Δημάδη που δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική εφημερίδα Huffington Post.
Υπάρχει μια φράση στα ελληνικά που χρησιμοποιείται συχνά και αναφέρεται στο πώς φέρεται η Ελλάδα στους νέους ανθρώπους που ζουν στη χώρα και παλεύουν να πετύχουν στη ζωή τους. Συχνά λέγεται πως «η Ελλάδα πνίγει τα παιδιά της». Είναι μια φράση η οποία, φυσικά, δεν έχει κυριολεκτική έννοια αλλά είναι ενδεικτική της έλλειψης ευκαιριών στην σημερινή Ελλάδα για το πιο δυναμικό και ενεργητικό μέρος του πληθυσμού, που είναι οι νέοι.

Οι αναγνώστες της Huffington Post
πιθανότατα γνωρίζουν την οδυνηρή οικονομική κρίση που πλήττει την Ελλάδα αλλά μάλλον δεν γνωρίζουν πολλά πράγματα για μια άλλη παράλληλη τραγωδία η οποία διαδραματίζεται στη χώρα και η οποία αντικατοπτρίζεται στη ζωή των νέων Ελλήνων.

Θα ήθελα να επισημάνω τον όρο «τραγωδία»
που χρησιμοποίησα παραπάνω, δεδομένου ότι αυτή η λέξη αποδίδει στο ακέραιο την τρομερή κατάσταση στην οποία έχουν βυθιστεί οι νέοι φοιτητές και επαγγελματίες στην Ελλάδα. Οι περισσότεροι από αυτούς θεωρούν τους εαυτούς τους παγιδευμένους σε μια χώρα που δεν είναι σήμερα σε θέση να τους προσφέρει αισιοδοξία για καλές επαγγελματικές προοπτικές όσον αφορά το δικό τους μέλλον.
Εδώ, θα πρέπει να είναι περισσότερο ειλικρινής από ποτέ και να πω ότι η Ελλάδα, σήμερα, είναι το χειρότερο μέρος είτε για ένα νέο επαγγελματία ή για ένα νεαρό ερευνητή για να ζήσουν και να προσπαθήσουν να χτίσουν την προσωπική καριέρα και τη ζωή τους εδώ. Και αυτή είναι μια πολύ θλιβερή και δυσάρεστη πραγματικότητα, ακόμα και για μένα που έφυγα από την Ελλάδα για να ακολουθήσω τους ακαδημαϊκούς και επαγγελματικούς στόχους μου στο εξωτερικό, προτού η οικονομική κρίση ξεσπάσει στη χώρα μου. Αλλά, στην πραγματικότητα, είναι αυτή η οικονομική κρίση ο μόνος λόγος για τον οποίο η Ελλάδα μετατράπηκε σε ένα τέτοιο αφιλόξενο περιβάλλον για τους νέους επαγγελματίες;
Φυσικά, η τρέχουσα οικονομική κατάσταση έχει αυξήσει το ποσοστό ανεργίας σε πρωτοφανή υψηλά επίπεδα, κοντά στο 15%, και μείωσε δραματικά τις δυνατότητες απασχόλησης στην Ελλάδα. Κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι αυτά είναι απλά τα συμπτώματα, τα οποία έρχονται στην επιφάνεια συνήθως μέχρι να περάσει η οικονομική κρίση. Αλλά στην περίπτωση της Ελλάδας, η αγορά εργασίας δεν πάσχει μόνο από αυτά τα συμπτώματα.
Οι νέοι επαγγελματίες πλήττονται από μία ακόμα σημαντική αιτία, εκτός από τα πολύ υψηλά ποσοστά ανεργίας, γεγονός που τους οδηγεί προς ένα ανυπέρβλητο αδιέξοδο. Αυτό είναι η έλλειψη αξιοκρατίας στην Ελλάδα η οποία δημιουργεί ανισότητα μεταξύ των ανθρώπων που έχουν πρόσβαση σε πόρους της πολιτικής ή οικονομικής εξουσίας στη χώρα και αυτών που δεν έχουν. Αυτού του είδους η ανισότητα αποκλείει τη συντριπτική πλειοψηφία των νέων επαγγελματιών από το υπόλοιπο φάσμα των υφιστάμενων θέσεων εργασίας στην Ελλάδα. Έτσι, η αναζήτηση για μια θέση εργασίας βασίζεται σε κριτήρια όπως το ποιός είσαι, ποιοι είναι οι γονείς σου, ποιες είναι οι διασυνδέσεις σας και, ίσως, ποιος σας έχει συστήσει στον πιθανό εργοδότη σας και όχι τα προσόντα σου και το πόσο παραγωγικός είσαι και πόσο κατάλληλος για αυτή τη θέση εργασίας.
Αυτό που μόλις περιέγραψα είναι ο κύριος λόγος που αισθάνονται οι νέοι στη χώρα μου απογοητευμένοι από τον τρόπο που τους μεταχειρίζεται η Ελλάδα, κόβοντας τα όνειρά τους, διαψεύδοντας τις προσδοκίες τους και βυθίζοντας τους ακόμα βαθύτερα στην απελπισία. Αλλά, για τους νέους επαγγελματίες που βρίσκουν τελικά μια θέση εργασίας, στην πλειοψηφία τους είναι υποχρεωμένοι να εργαστούν για την ελάχιστη αποζημίωση ανά μήνα, ή ακόμη και αμισθί για μεγάλο χρονικό διάστημα με την υπόσχεση του εργοδότη τους ότι κάποια στιγμή στο μέλλον μπορεί να λάβουν κάποια μικρή αμοιβή.
Η τρέχουσα οικονομική κρίση ώθησε πολλούς από τους αυτούς νέους Έλληνες επαγγελματίες και ερευνητές να εγκαταλείψουν τη χώρα και να προσπαθήσουν να βρουν στο εξωτερικό εκείνες τις ευκαιρίες που η πατρίδα τους τούς στερεί. Μερικές δεκαετίες νωρίτερα, η Ελλάδα είχε πολλές μεταναστευτικές ροές σε άλλες ξένες χώρες και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ και τη Γερμανία, με χιλιάδες Ελλήνων πολιτών να μεταβαίνουν εκεί για το ξεκίνημα μιας νέας ζωής.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σήμερα την ίδια κατάσταση, αλλά τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η χώρα χάνει το πιο σημαντικό μέρος της κοινωνίας της και της αγοράς εργασίας της, που είναι οι νέοι οοι οποίοι θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ελλάδα να ξεπεράσει τη σημερινή κρίση. Οι νέοι άνθρωποι γυρίζουν την πλάτη τους στην Ελλάδα γιατί η Ελλάδα γύρισε τη δική της σε αυτούς πρώτη. Και το χειρότερο πράγμα για την Ελλάδα, πέρα από τα υψηλά ελλείμματα και τεράστια μη βιώσιμα χρέη, είναι ότι οι νέοι της άνθρωποι έχουν χάσει το δικαίωμα στο όνειρο για ένα μέλλον στην ίδια τους τη χώρα.

ΠΗΓΗ: TVXS